Zon en schaduw bepalen in hoofdzaak de inrichting en het gebruik van je tuin.
De stand van de zon ten opzichte van je tuin bepaalt de situering van je terrassen, de keuze van de beplanting, de ligging van de looppaden etc. Aangezien de zon een natuurlijk element is waar je geen invloed op kunt uitoefenen dien je bij het inrichten van je tuin rekening te houden met zijn aan- of afwezigheid.

Zon en schaduw geven een tuin een spanning. Spanning in de zin dat de schaduw van elk onderdeel in de tuin op ieder moment van elke dag weer anders is.
De zon draait immers in de loop van de dag van oost naar west, 365 dagen per jaar in een vaste curve.
Elk onderdeel wordt als het ware de hele dag vanuit een andere hoek belicht.

Wie rekening houdt met zon en schaduw, durft en experimenteer kan heel bijzondere effecten creëren in de tuin.
Denk bijvoorbeeld maar eens aan het planten van een leiboom voor het raam van de woonkamer.
De eerste jaren heb je nog bijna geen profijt van de schaduwwerking maar na enkele jaren is het toch zeer aangenaam als de bladeren hun schaduw geven op een warme zomerse dag.

Bij het maken van een beplantingsplan moet je jezelf ook altijd de vraag stellen welke plant je waar neerzet.
Een plant die voornamelijk in de schaduw groeit, zal zich niet optimaal voelen als je deze in en tuin op het zuiden pal in de zon plant. Het tegenovergestelde is natuurlijk ook waar.

Tuinen op het zuiden 

Een tuin op het zuiden is de lichtste van alle varianten. Deze tuin is het in principe altijd licht en helder.
Een tuin op het zuiden is in ons klimaat een kostbaar bezit want schaduw kun je maken …… de zon niet.
In het vroege voorjaar en late najaar is het zelfs nog mogelijk om te genieten van de eerste of laatste zonnestralen.
Zelf je huis zal sneller opwarmen als de zon schijnt wat weer een flinke besparing op de stookkosten kan opleveren.

Het enige nadeel van een tuin op het zuiden kan de zomer zijn. Met hoge temperaturen kan het behoorlijk heet worden in deze tuin. Onderschat ook niet de warmte die je huis zal uitstralen na een zonnige dag.

Creëer daarom in een tuin op het zuiden altijd schaduw plekjes. Dat kan op een heel eenvoudige manier door het planten van wat hogere bomen en struiken of wie een direct resultaat wil maakt bijvoorbeeld een pergola.

Tuinen op het noorden:

Een tuin op het noorden is de meest donkere en schaduwrijke variant.
Zonlicht is in de winter, als de schaduwen wat langer worden, soms helemaal niet te vinden.

Ben je in het bezit van een wat langere tuin op het noorden dan heb je, tenminste als je huis niet te hoog is, achter in de tuin het meeste licht. Misschien wel slim om niet alleen bij het huis maar ook achter in de tuin een zitje te maken.

Plaats in deze tuin niet al te hoge afscheidingen omdat deze de tuin nog donkerder maken dan noodzakelijk.

Tuinen op het oosten:

Bij een tuin op het oosten zijn de ochtenden licht en zonnig maar lijkt het doordat de zon achter het huis verdwijnt altijd wat eerder avond te worden.

Werk je voornamelijk ’s avonds dan is een tuin op het oosten misschien de beste oplossing.
Je kan dan genieten van de ochtend en middagzon.

De avonden zijn dicht bij de woning over het algemeen wat koeler.
Wil je ’s avonds nog van de zon genieten reserveer dan een plek wat verder van het huis waar de schaduw van het huis je niet meer kan bereiken.

Plaats bij voorkeur geen hoge onderdelen (bomen, pergola’s bouwwerken) achter de grens waar de schaduw van het huis de tuin raakt. Er zal dan nog meer schaduwwerking gaan optreden waardoor de tuin nog donkerder wordt.

Tuinen op het westen:

Bij een tuin op het westen zijn de ochtenden wat schaduwrijker maar de avond zijn weer vrij licht.

Vind je het heerlijk om na een dag werken ’s avonds nog lekker te genieten van de laatste warme zonnestralen en de warmte die het huis uitstraalt dan is een tuin op het westen de juiste keuze.

Wil je in de zomerdag ’s ochtends lekker ontbijten of een kopje koffie drinken in de tuin zorg dan dat je geen last hebt van de schaduw die het huis afgeeft.

Als de zon in de zomerdag de hele middag heeft staan branden op je achtergevel besef dan wel dat het ’s avonds nog flink warm kan zijn als je een terras hebt nabij de achterdeur.
Zorg bij een tuin op het westen altijd dat je de mogelijkheid hebt om schaduw te maken nabij je achtergevel.

Dit artikel is geschreven door Hans Deelen Hans schrijft al jaren op Tuinfo.nl over diverse tuinonderwerpen.